گروه ادب و هنر: نظام درجه‌بندی تلویزیون و سینما امری است که در دنیا جایگاه خودش را پیدا کرده‌است.

بیشتر این نظام‌ها توسط دولت و گروهی از متخصصان، روانشناسان و جامعه‌شناسان شکل گرفته است. این موضوع به مخاطب خصوصا والدین کمک می‌کند که بر محتوای آنچه مورد استفاده فرزندان خود است نظارت داشته باشند. هرچند به‌نظر می‌رسد که در ایران تا به حال برای درجه‌بندی برنامه‌های تلویزیونی و سینمایی تدبیری اندیشه نشده‌است و خانواده‌ها هم توجهی به این موضوع ندارند و اصلا از این بابت کمبودی را احساس نمی‌کنند؛ کمبودی که از سوی مسئولان تلویزیون هم نادیده گرفته شده‌است.

حسین مختاری، کارگردان با سابقه تلویزیون معتقد است که درجه‌بندی برنامه‌های تلویزیون امری است که باید رعایت شود؛«اگر قاعده و قانون خاصی که مبنی بر اطلاع‌رسانی باشد، طراحی واجرا شود به نفع خانواده‌ها خواهد بود. در این صورت خانواده‌ها مطلع خواهند شد که چه کاری مناسب کودک، نوجوان و جوان است.»

با اینکه به‌نظر می‌رسد طراحی نظامی که اطلاع رسانی کند، برای مسئولان تلویزیون نباید سخت باشد اما به‌نظر مختاری طراحی نظام درجه بندی در تلویزیون امری بعید است؛ «اگر این اتفاق بیفتد خیلی خوشایند است اما به‌دلیل اینکه شخص مطلعی برای این کار وجود ندارد، به‌نظرم ایجاد نظام درجه‌بندی امری بعید است.»

این کارگردان تلویزیون در ادامه گفت:«تا به حال به این موضوع در تلویزیون اهمیت داده نشده‌ و تلویزیون حتی در تربیت نیروهای جوان هم منفعل عمل کرده‌است. به‌نظر می‌رسد که درجه بندی برنامه‌های تلویزیونی از اولویت‌های تلویزیون نیست و ترجیح می‌دهد براساس سیاست‌های خودش حرکت کند.» او در ادامه به کثرت شبکه‌های تلویزیون اشاره دارد؛ «وجود شبکه‌ها متعدد و متنوعی که راه‌اندازی شده‌است، نشانه‌ای بر این امر است که درجه بندی برنامه‌های تلویزیونی فراموش شده‌است؛ همانطور که پیشکسوتان برنامه‌سازی در تلویزیون فراموش شده‌اند.»

بهروز بقایی، نویسنده و کارگردان تلویزیونی هم معتقد است که اطلاع‌رسانی برنامه‌های تلویزیون و سینما براساس سن مخاطب باید به سرعت در رسانه‌ها صورت بگیرد. او با اشاره به هجوم شبکه‌های مختلف تلویزیونی معتقد است که باید سلامت را در برنامه‌های تلویزیونی رواج داد؛ «باید از خانواده‌های ایرانی بخواهیم که سلامت خودشان را حفظ کنند و این موضوع وظیفه تلویزیون است.»

اما جواد افشار، کارگردان تلویزیون نظری خلاف دیگر هنرمندان دارد. او معتقد است که در تلویزیون این درجه‌بندی به‌خوبی رعایت شده‌است؛ «ساختار کلی برنامه‌های تلویزیونی در شبکه‌های مختلف تعریف شده‌است. به‌عنوان مثال شبکه 2 به‌عنوان شبکه کودک و نوجوان معرفی شده‌است یا شبکه 3شبکه‌ای برای جوانان است و شبکه یک به‌دلیل وسعت به‌عنوان شبکه ملی معرفی شده و مخاطب هم از این موضوع آگاه است. به همین دلیل معتقدم که درجه‌بندی در ساخت برنامه‌های تلویزیونی مشخص شده‌است و شبکه‌های تلویزیونی این الگوها را معرفی می‌کنند.»

افشار مصرانه معتقد است که علاوه بر تقسیم‌بندی محتوایی که در شبکه‌های تلویزیونی صورت گرفته‌است، از ساعت پخش برنامه‌های تلویزیون هم می‌توان به درجه‌بندی برنامه‌های تلویزیون پی برد؛ «طبیعتا برنامه‌هایی که در ساعت آخر شب پخش می‌شود، مخصوص گروه سنی کودک و نوجوان نیست.»

این کارگردان تلویزیونی معتقد است که مخاطب و خصوصا خانواده‌ها باید براساس این رده‌بندی‌ها، برنامه‌های تلویزیون را انتخاب کنند؛«اگر ما بخواهیم برنامه‌ای صرفا برای کودکان بسازیم، مخاطب نوجوان را از دست می‌دهیم و اگر بخواهیم برنامه‌ای برای خانواده بسازیم مخاطب کودک را از دست می‌دهیم، به همین دلیل بهتر است که مخاطب، خودش انتخاب کند که چه برنامه‌ای مناسب حالش است.»

افشار با اینکه نقش خانواده را در مدیریت نظام بندی بسیار مهم می‌داند اما معتقد است که تلویزیون هم باید به برنامه‌های متنوع و متعدد فکر کند؛ «زمانی که از کودک یا نوجوان می‌خواهیم که فلان برنامه را نبیند باید در همان ساعت برایش جایگزینی داشته‌باشیم تا بتواند به تماشای کار دیگری بنشیند، به عبارت دیگر نباید جای خالی برنامه مناسب برای مخاطب در تلویزیون حس شود.» یکی از مراتب درجه‌بندی، زیرنویس برنامه‌های تلویزیونی است؛ امری که در تلویزیون ایران بیشتر جنبه تبلیغات دارد نه اطلاع‌رسانی. هرچند جواد افشار به زیرنویس‌هایی اشاره دارد که درجه برنامه را به‌نظر مخاطب می‌رساند. با تمام این موارد افشار هم معتقد است که باید اطلاع‌رسانی بیشتری برای مخاطب انجام بشود تا خانواده‌ها از درجه‌بندی برنامه‌های تلویزیونی مطلع بشوند.

کد خبر 161179

برچسب‌ها

پر بیننده‌ترین اخبار سینما

دیدگاه خوانندگان امروز

پر بیننده‌ترین خبر امروز